Het cardiovasculaire systeem, ook wel de bloedsomloop genoemd, is het transportsysteem van ons lichaam. Het bestaat uit het hart, de bloedvaten (slagaders, aders en haarvaten) en het bloed. Het hart pompt bloed door de bloedvaten, die het bloed naar alle delen van het lichaam brengen om zuurstof en voedingsstoffen af te leveren en afvalstoffen af te voeren. Denk aan het hart als een krachtige pomp en de bloedvaten als de wegen waarlangs het bloed reist. Zonder een goed functionerend cardiovasculair systeem kunnen onze organen en weefsels niet overleven! De bloedsomloop in Nederland is efficiënt, net als onze fietsinfrastructuur!

Het hart is een spier die de grootte heeft van je vuist. Het is verdeeld in vier kamers: twee atria (boezems) en twee ventrikels (kamers). Het hart pompt bloed in een constante cyclus. Bloed komt via de aders (v. cava) terug in het rechteratrium, gaat naar het rechterventrikel, wordt naar de longen gepompt waar het zuurstof opneemt. Het zuurstofrijke bloed komt vervolgens terug naar het linker atrium, gaat naar het linkerventrikel en wordt door de aorta (grootste slagader) door het hele lichaam gepompt. De hartkleppen zorgen ervoor dat het bloed in de juiste richting stroomt. Stel je voor dat je op de gracht in Amsterdam een rondvaart maakt, waarbij je steeds dezelfde route volgt.

Bloedvaten zijn de buizen waardoor het bloed reist. Er zijn drie hoofdtypen: slagaders (arteriën), aders (venen) en haarvaten (capillairen). Slagaders vervoeren zuurstofrijk bloed van het hart weg, aders voeren zuurstofarm bloed terug naar het hart, en haarvaten zijn de kleinste bloedvaten die zuurstof en voedingsstoffen aan de weefsels afgeven en afvalstoffen opnemen. De slagaders zijn dik en elastisch om de hoge druk van het bloed dat door het hart wordt rondgepompt, aan te kunnen. De aders hebben kleppen om te voorkomen dat het bloed terugstroomt. Denk aan de slagaders als snelwegen en de aders als provinciale wegen.

Er zijn veel verschillende hart- en vaatziekten. Enkele van de meest voorkomende zijn: Ischemische hartziekte: veroorzaakt door vernauwing van de kransslagaders (coronaire arteriën), vaak door plaquevorming (aderverkalking). Dit kan leiden tot angina pectoris (pijn op de borst) en hartaanvallen. Hartfalen: het hart kan het bloed niet meer efficiënt genoeg rondpompen. Hoge bloeddruk (hypertensie): een aanhoudend hoge bloeddruk, die schade kan veroorzaken aan de bloedvaten en andere organen. Beroerte: veroorzaakt door een blokkade in een bloedvat in de hersenen (ischemie) of een bloeding in de hersenen. Aritmieën: onregelmatige hartritmes. Deze aandoeningen kunnen allemaal leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, maar er zijn manieren om de kans hierop te verkleinen.

Preventie is essentieel om hart- en vaatziekten te voorkomen. Dit omvat gezonde voeding, regelmatig bewegen, niet roken en het vermijden van overmatige alcoholconsumptie. Revalidatie is gericht op het helpen van mensen die al hart- en vaatziekten hebben om hun gezondheid te verbeteren. Dit omvat vaak een combinatie van medicatie, leefstijlveranderingen en begeleide training. De aanpak lijkt op het onderhoud van de Nederlandse dijken: regelmatige controle, preventieve maatregelen en reparaties waar nodig!